وانیلین ( vanillin) یک ترکیب شیمیایی با شناسه پاب‌کم ۱۱۸۳ است. ظاهر این ترکیب، بلورهای سفید است.
وانیلین، آلدئید جزیی متیله شده ای از سری کتکول(catechol)، عطر اصلی دانه ثعلب(وانیل) بوده و نیز در چغندر قند، در درخت گل حنا(بلسان) و رزین ها وجود دارد.
این ماده جزء مهم طعم دهنده سنتزی است. وانیلین افزودنی اصلی در عطرهای وانیل سنتزی بوده، و به مقدار خیلی زیاد به عنوان طعم دهنده در شیرینی پزی ، نانوایی ها، آب نبات ها، شکلات ها و ... مورد استفاده قرار می گیرد.
همچنین وانیلین بطور وسیع در ادکلن ها و مواد آرایشی بخاطر شیرین نمودن و نکات دیگر. آن بخوبی با رنگ درون coumarone مخلوط می شود. در رایحه های زنده گل و هوس انگیز بکار می رود.
در کل دو نوع وانیلین در دسترس می باشد که اولی وانیلین طبیعی می باشد که از نیام های گیاه وانیلین بدست می آید و نوع دوم وانیلین خالص سنتز شده بروش شیمیایی از سوبستراهای شیمیایی مختلف می باشد. وانیلین طبیعی حدوداً 250 برابر گرانتر از وانیلین شیمیایی می باشد. با این حال برخی از کشورهای اروپایی مانند انگلیس و نیز آمریکا شروع کردند به مقابله با وانیلین شیمیایی که به این جهت، نیاز به وانیلین طبیعی افزایش یافت.
خصوصیات
فرمول مولکولی : C8H8O3
جرم مولی : ۱۵۲٫۱۵ g mol−1
شکل ظاهری : White crystals
بوی: Floral pleasant
چگالی: 1.056 g cm-3
دمای ذوب : ۸۱ تا ۸۳ درجه سلسیوس; ۱۷۸ تا ۱۸۱ درجه فارنهایت; ۳۵۴ تا ۳۵۶ کلوین
دمای جوش : 285 °C, 558 K, 545 °F
انحلال‌پذیری در آب 10 g dm-3
کاشت و تکثیر گیاه وانیل به سختی صورت می گیرد و بنابر این وانیل طبیعی که بعد از تولید احتیاج به 3 تا6 ماه فرآوری دارد گران می باشد
در صنعت معمولا وانیلین را ازفرآورده جانبی تولید خمیر چوب تهیه می کنند. اتیل وانیلین ، وانیل مصنوعی است که طعم آن 3/5 برابرقویتر از وانیل طبیعی و قیمت آن ارزانتر است وانیلین تنها یکی از 36 عطر وانیل طبیعی را دارد و از دیگر خواص وانیل در آن اثری نیست.
